,,ISKANDAR w religijno - epickiej tradycji irańs. zmitologizowana wersja postaci Aleksandra Macedońskiego (356 - 323 p. n. e.). Wedle najwcześniejszych danych (Bundahiszn) Iskandar był brutalnym uzurpatorem, wrogiem Iranu i jego religii. Podbił kraj, zamordował króla Dara (Dariusza III Kodomana; zm. w r. 330 p. n. e.) i spalił Awestę. Wraz z rozpowszechnianiem się w Iranie islamu tradycja o Iskandarze uległa zmianie (dla muzułmanów Aleksander - Iskandar [...] 'Dwurogi', jest jednym z proroków): jego matka była Iranką z rodu królewskiego, a on sam wstąpił na tron (jako ostatni z → Kejanidów), po tym jak wielmoże zabili występnego króla Dara. Iskandar ustanowił 14 lat trwające szczęśliwe królestwo, wyprawił się do Indii, poszukiwał 'żywej wody' i wzniósł mury przeciw wrogim ludom Jadżudż i Madżudż (...) odpowiadającym znanemu z biblijnej Księgi Ezechiela (38 - 39) Gogowi (→ Gygesowi?) i jego krajowi Magog (Lidii?)'' - Andrzej M. Kempiński ,,Encyklopedia mitologii ludów indoeuropejskich''
,,HARPALYKE (gr. Harpalýkē 'Drapieżna Wilczyca') w mit. gr. [...] córka władcy trackich Amymonów Harpalykosa. Po rychłej śmierci matki wychowaniem dziewczyny zajął się ojciec i nauczył ją władania bronią. Została znakomitą wojowniczką i w biegu prześcigała konie (...); kiedyś w bitwie uratowała ojcu życie. Towarzyszyła mu na wygnaniu i nie opuściła nawet wtedy, gdy schronił się w lasach i zajął rozbojem. Po śmierci Harpalykosa pasterze schwytali ją w sieci i zamordowali, ale wkrótce wybuchły wśród nich krwawe waśnie. Dla położenia im kresu ustanowiono kult wojowniczej dziewczyny (...).
Pierwotnie Harpalyke była zapewne tracką boginią, dla której Grecy znaleźli odpowiednik w archaicznej Artemidzie (o jej kulcie u Traków zob. Hdt., V, 7)'' - Andrzej M. Kempiński ,,Encyklopedia mitologii ludów indoeuropejskich''
,,ILJA MUROMIEC w mit. wschsłow. największy bohater bylinny (cykl kijowski). Był synem chłopskim (czasem podaje się imiona jego rodziców: Iwan Timofiejewicz i Efrosynia Jakowlewna), który 30 pierwszych lat swego życia 'przesiedział kamieniem' na piecu, mając niewładne ręce i nogi. Uleczyli go miodem i obdarowali wielką siłą dwa wędrowni pielgrzymi. Przepowiedzieli ozdrowieńcowi bohaterską przyszłość i obwieścili, że śmierć mu 'w boju nie pisana', ale jednocześnie zakazali walki z → Mikułą Sielaninowiczem, → Wołchem Wsiesławiczem i → Swiatogorem. Z tym ostatnim zawarł braterstwo i przyjmując jego oddech podwoił swoje siły. Karierę → herosa rozpoczął od pokonania rozbójnika Sołowieja (...) i zabicia wszystkich jego dzieci, którym ojciec nakazał zawieranie małżeństw między sobą. Zwyciężył Idoliszcze poganoje (tj. 'Potwora nieczystego') i Kalina (...), wodza Złotej Ordy, oraz odbył trzy wielkie podróże, podczas których dokonał niezwykłych czynów. Walczył ze swoich nieznanym synem Sokolni(cz)kiem i zabił go (...) wówczas gdy rozpoznany już młodzieniec podjął próbę podstępnego ojcobójstwa. Przegrał pojedynek z → Dobrynią Nikityczem, ale pobratał się z nim. Późne byliny eksponują motyw konfliktu llji z kniaziem Władymirem (Włodzimierzem I) i czynią zeń mediatora w sporach między bohaterami (Dobrynią i → Dunajem Iwanowiczem, Dobrynią i → Aloszą Popowiczem, Aloszą i braćmi Zbrodowiczami). Wraz z Dobrynią i Aloszą butnie rzucił wyzwanie Bogu, który zesłał przeciw nim dwu wojowników. Po pierwszej wymianie ciosów liczba przeciwników zaczęła rosnąć w postępie arytmetycznym, a gdy bohaterowie mieli przeciw sobie całą armię, zbiegli w góry i tam przemienili się w kamienie.
W archaicznej tradycji brus. Ilja (Iljuszka) był synem kowala. Ojciec podarował mu wykutą przez siebie maczugę, którą bohater zabił Zmieja ("Węża'). Pod wpływem chrześcijańskim Ilja Muromiec po śmierci stał się świętym Ilją, tj. prorokiem Eliaszem; por. rozpowszechniony w folklorze wschsłow. i bałkańskim związek Ilji/ Eliasza z → Gromowładcą (...)'' - Andrzej M. Kempiński ,,Encyklopedia mitologii ludów indoeuropejskich''.
