sobota, 14 września 2024

Działa z Barisalu

 


Barisal jest miastem w Bangladeszu. Tzw. działa z Barisalu (ang. ,,Barisal guns’’) stanowiła seria odgłosów przypominających huk armatnich. Podobne zjawisko znane jest też z Indii, Japonii, USA, Niemiec i Włoch. Pierwszą wzmianką o działach z Barisal była notatka z 1870 r. w dzienniku okręgowym. Po raz ostatni słyszano je w latach 50 – tych XX wieku jak podaje w swej autobiografii poetka Sufia Kamal. Próbowano wyjaśnić je ostrzałem artyleryjskim (tak początkowo błędnie sądzili Brytyjczycy), rozbiciem fal dźwiękowych przez rzeźbę terenu (interpretacja dziś już zarzucono), ruchami tektonicznymi i tzw. trzęsieniem nieba (to wyjaśnienie jest przyjmowane obecnie).



Zagadnienie swego czasu nurtowało również teozofów, którzy poszukiwali dlań wyjaśnień nadprzyrodzonych. Artykuł w piśmie ,,Theosophy, Religion and Occult Science’’ z września 1888 r. przytacza dwa lokalne mity o działach z Barisal.



Według pierwszego z nich były to dochodzące z oceanu odgłosy zamykania Bramy Rawany na Cejlonie. Rawana był demonicznym władcą wyspy Lanki, antagonistą boga Ramy, któremu porwał jego wierną żonę, Sitę. 1



W drugim micie dewata, które autor artykułu określił jako ,,żywiołaki’’ oddawały salwy na cześć średniowiecznego, muzułmańskiego władcy, Khan Jahana Alego (1369 – 1459). Dewata to określenie pomniejszych bóstwa, czczonych tak przez hinduistów jak i przez buddystów. Są znane z Indii, Kambodży, Tajlandii, Indonezji, Malezji i Filipin.



1 Odsyłam do posta: ,,Sita śpiewa bluesa’’.