9 października 1929 r. niemiecki teolog Gustav Adolf Deismann w czasie prac prowadzonych w bibliotece pałacu Topkapi w Stambule odkrył mapę z 1513 r. narysowaną na pergaminie ze skóry gazeli.
Orientalista Paul Kehle ustalił, że jej autorem był turecki korsarz Piri Reis (1465/ 1470 – 1553). Sam Piri Reis przyznawał, że korzystał ze starszych map min. tej należącej do Krzysztofa Kolumba (,,niewiernego Colombo’’). Szacuje się, że oparł swoją pracę na ok. 20 mapach, w tym greckich (autorstwa Ptolemeusza), arabskich i portugalskich. Dane mógł też uzyskać od hiszpańskiego marynarza wziętego do tureckiej niewoli.
Mapa przedstawia zachodnie wybrzeże Europy, północ Afryki, Brazylię (Amazonka została zaznaczona dwukrotnie), Azory, Wyspy Kanaryjskie, legendarną wyspę Antilię, a podobno też … Ziemię Królowej Maud na Antarktydzie (kontynencie odkrytym dopiero w XIX wieku). To ostatnie twierdzenie jest kwestionowane przez naukę. Na mapie brakuje przylądka Horn i Cieśniny Drake’a, a także – pokrywy lodowej na Antarktydzie, co bywa tłumaczone ówczesnym cieplejszym klimatem. W rzeczywistości powierzchnia Antarktydy była ostatnio wolna od lodu 34 mln lat temu, a nie w czasach historycznych! Rzekoma ,,Antarktyda’’ to w raczej mityczny ląd Terra Australis Incognita, stanowiący przeciwwagę dla mas lądowych znajdujących się na północy, którego istnienie postulował już Ptolemeusz. Nie miał natomiast dokładnej wiedzy o linii brzegowej Ameryki Północnej. Piri Reis nawiązał też do średniowiecznej legendy o podróżach św. Brendana, którego ukazał na grzbiecie wieloryba.
Z mapą wiążą się liczne teorie spiskowe. Jedni (np. Charles Hapgood) widzą w niej dowód na istnienie zaginionej, zaawansowanej cywilizacji, której przedstawiciele podróżowali między oboma biegunami. Zdaniem Grahama Hancocka mityczna Atlantyda mieściła się właśnie na Antarktydzie, zaś mapa Piri Reisa ma być jakoby mapą lotniczą sprzed 20 000 lat. Inni twierdzą, że turecki admirał korzystał z wiedzy uzyskanej od kosmitów (Erich von Däniken) lub Chińczyków, którzy rzekomo odkryli Antarktydę (Gavin Menzies 1).
1 Zainteresowanych pseudonaukowymi teoriami Menziesa odsyłam do postów: ,,Czy Chińczycy odkryli Amerykę?’’ oraz ,,Chińczycy i renesans’’.
