,,Dzieci Hurina''

,,Gdy wśród przekleństwa od Boga

Czart panował, śmierć i trwoga,

A ciężkie przewinienia

Zamknęły bramy zbawienia’’

- ,,Spuśćcie nam na ziemskie niwy’’ (fragment)

W 2007 r. przeczytałem po raz pierwszy powieść J. R. R. Tolkiena ,,Dzieci Hurina’’ (tytuł oryginału: ,,The Children of Hurin’’; elfickie: ,,Narn i chin Hurin’’). Książka ta, zredagowana przez syna pisarza, Christophera Tolkiena zawiera pełną wersję historii opowiedzianej już w ,,Księdze zaginionych opowieści’’, ,,Silmarillionie’’i w ,,Niedokończonych opowieściach’’.

Akcja rozgrywa się w Pierwszej Erze na zachodzie Śródziemia w takich krainach jak:

- Gondolin: tajemne miasto elfów ukryte w dolinie Tumladen i rządzone przez króla Turgona; jego mitologiczne odpowiedniki to Shangri – La i rosyjskie Miasto Iwana Niekrasowa,

- Dor – lómin: część elfiego królestwa Hitlumy zamieszkana przez ludzi, ojczyzna rodu Hurina,

- Angband (,,Piekło Żelaza’’) - położona na Dalekiej Północy siedziba upadłego Valara Morgotha częściowo wzorowana na skandynawskim Jotunheimie,

- Doriath – leśne królestwo Sindarów (Elfów Szarych) ze stolicą w Menegroth (,,Tysiąc Grot’’). Krainą tą władał król Thingol i królowa Meliana należąca do rodu Majarów (odpowiednik aniołów), która chroniła swe królestwo za pomocą magicznej obręczy. Thingol i Meliana byli rodzicami Luthien (odsyłam do posta: ,,Beren i Luthien’’),

- Amon Rudh (,,Łyse Wzgórze’’) - miejsce zamieszkania przez ostatnie Krasnoludy Poślednie: Mima i jego synów, gdzie chronił się Turin Turambar wraz z bandą zbójców,

- Nargotrond – królestwo elfów położone w dolinie Narogu i rządzone przez króla Orodretha. Zostało zniszczone przez smoka Glaurunga i orków, zaś Turin zahipnotyzowany wzrokiem demonicznego gada nie był w stanie go bronić,

- Brethil – królestwo leśnych ludzi rządzone przez Brandira Kulawego.

Powieść jest rodzajem sagi rodzinnej opowiadającej historię nieszczęśliwego rodu.

Hurin – syn Galdora i Harethy miał brata Huora, z którym wspólnie przebywał w Gondolinie u króla Turgona. Miał blond włosy. Był mężem Morweny i ojcem Urweny, Turina i Nienor. Walczył w obronie Dor – lóminu przed hordami Morgotha jako wasal króla elfów. W czasie Bitwy Nieprzeliczonych Łez (Nirnaeth Arnoediad) zabił 70 trolli, lecz został w końcu pojmany i jako jeniec trafił do Angbandu. Zrazu poddany torturom z rozkazu Morgotha, został przezeń posadzony na szczycie Thangorodrimu, skąd musiał patrzeć na losy swojej rodziny oczami wroga. Doświadczenie to złamało mężnego i prawego wojownika. Gdy dopełnił się już los wszystkich jego dzieci, Morgoth wypuścił starego i złamanego Hurina na wolność, aby ten odnalazł swoją umierającą żonę Morwenę i jego rozpacz pogłębiła się.

Morwena Eledhwen - córka Baragunda, była żoną Hurina i matką jego dzieci. Miała czarne włosy. Była surowa i dumna. Właśnie z powodu dumy odrzucała azyl w Doriacie ofiarowany jej przez króla Thingola i królową Melianę. Gdy Dor – lómin został po Nirnaeth Arnoediad zajęty przez Esterlingów, budziła w najeźdźcach zabobonny strach jako rzekoma czarownica kontaktująca się z ,,białymi demonami’’ (elfami). Razem ze swą córką Nienor wyruszyła na fatalną w skutkach wyprawę na poszukiwanie Turina. Po śmierci swych dzieci zmarła jako złamana życiem nędzarka na oczach swego męża.

Urwena Lalaith – najmłodsze dziecko Hurina i Morweny; mała dziewczynka o blond włosach, ukochana przez wszystkich domowników. Zmarła młodo gdy Morgoth wypuścił z Angbandu zarazę zwaną jako Zatruty Dech.

Turin Turambar – jedyny syn Hurina i Morweny, najważniejsza postać sagi. Po matce odziedziczył czarne włosy i szare oczy. Nosił hełm z wizerunkiem ojca smoków Glaurunga i walczył czarnym mieczem Anglachelem wykutym z meteorytu. Był odważny, dumny aż do granic pychy, a zarazem pełen współczucia dla cierpiących – miał wiele zarówno zalet jak i wad prawdziwego Polaka (uważam, że tacy jak on walczyli w naszych powstaniach narodowych). Budził lęk wśród orków. Na naznaczonej klątwą Morgotha zawiłej drodze swego życia spotkał przyjaciół jak i wrogów. Do tych pierwszych należeli: kaleki snycerz Sador Labadal, król Thingol i królowa Meliana, Nellas (elficka dziewczyna z Doriathu), Mablung Myśliwy, Beleg Cuthalion – elf mistrzowsko władający łukiem (Turin przez pomyłkę zabił go gdy ten rozcinał krępujące go więzy), krasnolud Mim, oraz elficka księżniczka Finduilas, córka króla Orodretha (Turin zahipnotyzowany smoczym wzrokiem nie był w stanie jej ratować gdy dostała się do niewoli). Wrogami byli natomiast: Morgoth, elf Searos – doradca króla Thingola (szydził z kobiet z Dor – lóminu, a potem skrytobójczo napadł na Turina; został za to ukarany przez bohatera tym, że musiał biec nago przed siebie, aż spadł z dużej wysokości i skręcił sobie kark), oraz smok Glaurung, którego zabicie było ostatnim i największym wyczynem Turina. Tworząc tę postać Tolkien sięgnął do zasobów swej rozległej wiedzy o dawnych wierzeniach. Jego pierwowzorami byli zarówno fiński heros Kullervo ¹ z ,,Kalevali’’ (nieświadome kazirodztwo, samobójstwa za pomocą mówiącego miecza) jak i germański Sigurd ² (pobyt w domostwie karła Mima wzorowanego na Reginie, zabicie smoka Glaurunga wzorowanego na Fafnirze).

Nienor Niniel – córka Hurina i Morweny, piękna panna o złocistych włosach. Urodziła się już po odejściu Turina do Doroiathu. Gdy dorosła razem ze swą matką poszukiwała brata, lecz miała nieszczęście natknąć się na smoka Glaurunga. Gdy spojrzała w jego ślepia ogarnęła ją amnezja. Zapomniała kim jest, jak się nazywa i skąd pochodzi. Uciekała przed siebie, zrywając z siebie odzienie, aż w Brethilu odnaleźli ją Turin i leśni ludzie. Otrzymała nowe imię Niniel i musiała na nowo uczyć się wszystkiego. Pokochała opiekującego się nią Turina nie widząc, że był jej bratem, w końcu zaś wyszła za niego i poczęła jego dziecko. Po śmierci Glaurunga odzyskała pamięć i z rozpaczy rzuciła się do rzeki.

Jest to opowieść w równym stopniu piękna jak smutna, a nadzieja w postaci opieki Valarów wydaje się w niej odległa. Przypomina nieco greckie tragedie, choć stawia większy nacisk na wolną wolę.

1 Odsyłam do posta: ,,Opowieść o Kullervo’’

2 Odsyłam do postów: ,,Legenda o Sigurdzie i Gudrun’’ oraz ,,Polska odpowiedź na ‘Pieśń o Nibelungach’, czyli ‘Krymhilda’’’.