,,Wcielając Ewangelię w rodzimą kulturę ludów ewangelizowanych, święci Cyryl i Metody położyli szczególne zasługi dla ukształtowania się i rozwoju tej kultury, a raczej wielu kultur. Wszystkie bowiem kultury narodów słowiańskich zawdzięczają swój ‘początek’ lub własny rozwój dziełu Braci Sołuńskich. Oni bowiem tworząc w sposób oryginalny i genialny alfabet języka słowiańskiego, wznieśli zasadniczy wkład w kulturę i literaturę wszystkich narodów słowiańskich’’ - św. Jan Paweł II, encyklika ,,Slovorum apostoli’’
Głagolica (starocerkiewnosłowiańskie ,,głagoł’’ - słowo) jest najstarszym, historycznie poświadczonym pismem słowiańskim, stworzonym ok. 860 r. przez św. św. Cyryla i Metodego, jak długo uważano, na bazie pisma greckiego. Alfabet ten liczył 38 liter. W późniejszym okresie został zastąpiony nowym rodzajem pisma, cyrylicą, używaną przez Słowian Wschodnich i cześć Południowych po dziś dzień. Wyróżniamy głagolicę bułgarską (litery zaokrąglone), chorwacką (litery kanciaste), kursywną (do szybkiego notowania), drukowaną (od 1483 r.), a nawet komputerową (od 1996 r.). Dokumentem potwierdzającym status głagolicy jako pierwszego alfabetu słowiańskiego jest traktat ,,O literach’’ Czernorizeca Chrabyra, bułgarskiego mnicha z IX/ X wieku:
,,Początkowo Słowianie nie mieli pisma , lecz gdy byli poganami, liczyli i wróżyli za pomocą kresek i nacięć. Po przyjęciu zaś chrześcijaństwa usiłowali zapisać mowę słowiańską nieprzystosowanymi literami łacińskimi i greckimi’’.
Podobnie jak germańskie runy 1, również słowiańska głagolica występuje w podszytych mistycyzmem teoriach pseudonaukowych. Część z nich uznaje głagolicę za starożytny alfabet pogański, najstarsze pismo na świecie. Według Tadeusza M. Mrozińskiego:
,,Alfabet głagoliczny jest orężem duchowym, zaś jego morfemicznie uporządkowany zapis wzmaga jego moc duchową’’.
Turbosłowianie (np. Tomasz J. Kosiński, autor książki ,,Runy słowiańskie’’) twierdzą, że istniały jeszcze starsze alfabety słowiańskie jak: bojanowica (runy z Hymnu Bojana, zmiennokształtnego pieśniarza ze ,,Słowa o wyprawie Igora’’ 2), bukwica (używana przez dawnych Macedończyków, Serbów i Bułgarów, po raz pierwszy usłyszałem o niej w jednym z filmików Gabriela Augustyna Tarasiuka na you tube), welesica (pismo, którym sporządzono falsyfikat, ,,Księgę Welesa’’ 3), wendica (runiczny alfabet Wendów) i werenica (pismo sznurowo – supełkowe, taki słowiańskie odpowiednik inkaskiego qipu). Ponadto zdaniem Kosińskiego, twórca głagolicy miał być … św. Hieronim ze Strydonu, co nawiązuje do starych legend o rzekomo słowiańskim pochodzeniu tego świętego. 4
Głagolica pojawia się jako pismo magów w cyklu gier komputerowych ,,Wiedźmin’’.
1 Odsyłam do posta: ,,Dawne teorie o runach’’.
2 Odsyłam do posta: ,,Słowo o wyprawie Igora’’.
3 Odsyłam do posta: ,,Księga Welesa’’.
4 Odsyłam do posta: ,,Św. Hieronim a sprawa słowiańska’’.
