Termity
z powodu podobnego trybu życia bywają nazywane ,,
białymi
mrówkami''. Tak
naprawdę tworzą odrębny rząd o łacińskiej nazwie
Isoptera
spokrewniony z pluskwiakami i karaluchami. Termity są owadami
ewolucyjnie starszymi od mrówek, które lepiej przystosowane do
swego środowiska zepchnęły je na dalszy plan. O ich dawnej
świetności świadczy to, że ciała tych owadów znaleziono
zatopione w bałtyckich bursztynach. Ich chitynowe pancerzyki są
białe i wrażliwe na działanie promieni słonecznych, toteż
termity prowadzą nocny tryb życia. Są owadami społecznymi
żyjącymi w termitierach zbudowanych z własnych odchodów, ziemi i
śliny, kunsztownie zlepionych, o maksymalnych wymiarach 6 m
wysokości. Mają kształt stożka, a u australijskich termitów
kompasowych – grubej kości sterczącej z ziemi. Są tak mocne, że
podczas niwelowania wzniesień gruntu pod budowę, używa się
dynamitu, ponieważ buldożery nie są w stanie ich poruszyć!
Termity zasiedlają duży areał obejmujący: Afrykę, Azję
Południowo – Wschodnią, Kaukaz, Amerykę Południową i
Australię. Termitiery budują na terenach otwartych.
,,Społeczeństwo''
termitów dzieli się na kilka kast, a należące do nich osobniki
różnią się wyglądem i funkcją:
-
królowa – największy, bo osiągający 6 cm długości termit o
długim pękatym odwłoku, koloru białego, zajmuje się składaniem
jaj w iście rekordowym tempie dwóch sekund! Znajduje się pod stałą
kuratelą robotnic, które karmią ją i przenoszą jaja do
pomieszczeń lęgowych tzw. ,,żłobków'';
-
król – samiec o małych rozmiarach ciała z czterema monstrualnymi
skrzydłami używanymi podczas lotu godowego, poza zapłodnieniem
królowej nie bierze udziału w życiu termitiery,
-
robotnicy – siła robocza termitiery, o owalnych głowach, budują
termitierę, uprawiają grzyby, zaopatrują w pokarm, opiekują się
królową i jej potomstwem,
-
żołnierze – podobni do robotników, ale więksi, zaopatrzeni w
podobne do obcęgów żuwaczki, lub w chitynowe wyrostki, którymi
leją na wroga lepką ciecz. Ich zadaniem jest obrona termitiery.
A
jest przed czym! Tysiące rozmaitych zwierząt odżywia się
termitami. Mrówki toczące z nimi regularne ,,wojny'', jaszczurki,
ptaki, ze ssaków zaś rozliczne owadożerne, mrówniki, łuskowce,
szczerbaki, surykatki, szakale i i mangusty. Te ostatnie używają
również termitier jako schronienia.
Do
wrogów termitów zalicza się również człowiek. Tępi je z powodu
szkód wyrządzanych przez te owady w gospodarce, ale nie tylko...
Miejscowa ludność zbiera je do celów konsumpcyjnych. Same termity
są roślinożerne. Żywią się grzybem uprawianym na bazie własnych
odchodów. Bakterie żyjące w ich układach pokarmowych ułatwiają
im trawienie drewna i materiałów pochodnych np. papieru. To są
właśnie owe straty gospodarcze, dla których ludzie je tępią.
