Zające
są grupą zajęczaków, od których cały rząd otrzymał nazwę.
Najbardziej podobne są do królików. Różnią się jednak
większymi rozmiarami ciała i uszu. W języku łowieckim części
ciała zająca mają następujące nazwy: uszy – słuchy, oczy –
trzeszcza, sierść – turzyca, łapy tylne – skoki. Krew to
farba.
Ich naturalnym środowiskiem są
lasy, jednak zając szarak jest gatunkiem elastycznym i
zaaklimatyzował się na polach, łąkach i stepach. Jest
roślinożerny, a odżywia się trawą, oraz roślinami uprawnymi w
tym marchwią i kapustą. Zimą obgryza korę z drzew. W odróżnieniu
od królika, zadowala się wygrzebaniem w ziemi płytkiej jamki
zwanej kotlinką. Jest czujny i zawsze gotowy do ucieczki. Nie jest
słusznym uznanie go za tchórza; na Syberii zaobserwowano przypadek
zwycięskiej obrony zająca bielaka przed orłem. Zające mają wielu
wrogów: lisy, wilki, ptaki drapieżne, sowy, żbiki, rysie i wiele
innych. Zając szarak należy do zwierzyny łownej. Samica rodzi
młode w kotlince. Podobnie jak ma to miejsce u tupai i jeleniowatych
zostawia je na jakiś czas, aby swoim zapachem nie przyciągać
drapieżników. Niestety wielu ludzi zabiera je do domu myśląc
błędnie, że matka je opuściła, co nie jest prawdą.
Bliskim krewnym zająca szaraka
jest zając bielak, którego polski areał ogranicza się do puszcz
Augustowskiej, Białowieskiej i Rominckiej. Od szaraka jest mniejszy
i ma krótsze uszy zakończone czarnymi plamkami. Jego nazwa wzięła
się stąd, że zimą jego sierść staje się biała, co maskuje go
na śniegu. Kiedy jednak zima jest bezśnieżna, pada łupem
drapieżników. Znajduje się w Polskiej Czerwonej Księdze.
