piątek, 6 stycznia 2023

,,Cymbeline król Brytanii''

 

,,Shakespeare’owski Cymbelin, w przeciwieństwie do Leara, nie był mitem. Od 5 do 40 roku n. e. panował nad Catuvellauni i tak wzmocnił ich hegemonię na południu wyspy, że tytułował się na swych srebrnych monetach ‘Rex Brittonum’. Używanie przezeń rzymskiego języka w tytule jest w zgodzie z dobrymi stosunkami, jakie utrzymywał z cesarzami Augustem i Tyberiuszem. Tak jak Edward Wyznawca przygotował drogę dla podboju normandzkiego przez ściąganie do Anglii normandzkich rycerzy i duchownych oraz przez wprowadzenie na dworze mody mówienia po francusku, podobnie Cymbelin zachęcał rzymskich kupców i rzemieślników do kolonizowania miast Brytanii i zapoznawał przodujących członków plemienia z łacińską mową i cywilizacją. Cymbelin przeniósł swą stolicę z Verulamium koło St. Albans do Camulodunum (Colchester) na terytorium podbitych Trinovantes, gdzie jego mennica biła obficie złote monety rzymskiego typu.

Być może, iż z jego panowaniem wiąże się początek Londynu jako miasta’’ - George Maculay Trevelyan ,,Historia Anglii’’



W styczniu 2023 r. przeczytałem dramat ,,Cymbeline król Brytanii’’ (ang. ,,Cymbeline’’) w przekładzie Macieja Słomczyńskiego (1920 – 1998) z posłowiem Juliusza Kydryńskiego (1921 – 1994). Przynależność gatunkowa utworu jest niejasna. Zwykle określany jest jako tragedia, a mimo to kończy się szczęśliwie.


Akcja rozgrywa się w Brytanii i Rzymie za panowania Oktawiana Augusta. Przejawem ahistoryzmów są epizodyczne postaci Francuza, Holendra i Hiszpana (w owych czasach nie istniały jeszcze te narody). Pojawiają się też (w onirycznej wizji) postaci fantastyczne: duchy zmarłych i Jowisz siedzący na orle z piorunem w ręku.


Tytułowy monarcha został zapożyczony z renesansowej kroniki Raphaela Holinsheda (1529 – 1580), a pośrednio ze średniowiecznej ,,Historii królów Brytanii’’ Geoffreya z Monmouth 1. Odegrał mało znaczącą rolę w dramacie nazwanym jego imieniem. Jego żoną była zła Królowa, trucicielka i matka niegodziwego Clotena. Cymbeline miał z pierwszego małżeństwa córkę Imogenę, a także dwóch zaginionych synów: Guideriusa (Polydora) i Arviragusa (Cadwala), którzy mieszkali w lesie jako przybrani synowie Belariusa (Morgana). Zła żona namówiła Cymbelina do zaprzestania daniny Rzymianom, co sprowokowało najazd armii cesarskiej na wyspę. Ostatecznie Królowa i Cloten ponieśli śmierć, zaś między Brytami a Rzymianami został zawarty pokój.



Imogena, córka Cymbelina była wierną żoną Posthumusa z możnego rodu Leonatów. Posthumus zawarł zakład z Iachimem o jej wierność. Iachimo wygrał go podstępem. Ukrył się w komnacie Imogeny i w czasie gdy spała obejrzał uważnie znamię na jej ciele. Gdy doniósł o tym Posthumusowi, Imogena poszła na poniewierkę. W męskim przebraniu zamieszkała w lesie z wygnanymi królewiczami i ich przybranym ojcem. Tymczasem już od dawno Cloten zamierzał ją uwieść. Ostatecznie nastąpiło pojednanie męża i żony. Posthumus darował życie Iachimowi. Pomysł na zakład o wierność został zaczerpnięty przez Szekspira z ,,Dekameronu’’ Giovanniego Boccaccia 2.



1 Odsyłam do posta: ,,Historia królów Brytanii’’.

2 Odsyłam do posta: ,,Dekameron’’.