,,Crux stat dum volvitur orbis'' – przysłowie.
O
powieści ,,Quo
vadis trzecie tysiąclecie''
Martina
Abrama (pseudonim Marcina Więcława) dowiedziałem się po raz
pierwszy na początku XXI wieku z katolickiego katalogu PRODOKS
(Promotor Dobrej Książki). Przeczytałem ją w sierpniu 2014 r. Jak
łatwo się domyśleć powieść jest wzorowana na genialnym ,,Quo
vadis?”'
Henryka Sienkiewicza. Jest to antyutopia science fiction. Jej akcja
rozgrywa się w XXII wieku w globalnym państwie Stanach
Zjednoczonych Świata (odpowiednik Cesarstwa Rzymskiego). To
obejmujące cały świat państwo ze stolicą w Nowym Jorku zostało
ustanowione pokojowo na drodze ogólnoświatowego referendum. Jego
flaga była tęczowa, funkcję waluty pełnił dolar, językiem
urzędowym był język angielski, zaś głową państwa był
prezydent, rządzący przy pomocy Rady Dwunastu. Panującym
ustrojem była ,,demokracja
konsumencka''
, w której słowo ,,obywatel'',
zastąpiono słowem ,,konsument'',
polegająca na rządach światowych megakarteli, zaniku partii
politycznych, ideologii hedonizmu i konsumpcjonizmu. Megakartele
masowo manipulowały rzekomo demokratycznym społeczeństwem i
walczyły z instytucją rodziny poprzez akcję ,,Wolni
od Dwunastki''.
Choć oficjalnie panowała wolność słowa, karano za wszelkie
wypowiedzi naruszające interesy korporacji. W owym świecie
dominował powszechny ateizm, tradycyjne religie jak judaizm, islam,
czy konfucjanizm były w zaniku. Dla wielu ludzi namiastką
duchowości stał się okultyzm i bardzo płytko traktowany buddyzm.
Publiczne demonstrowanie wiary np. modlitwa przed posiłkiem, było
karana jako zamach na ,,tolerancję''.
Chrześcijaństwo, zdelegalizowane za kult św. Matki Teresy z
Kalkuty zeszło do podziemia i zjednoczyło się pod przewodnictwem
Papieża. Po śmierci Jana Pawła II; ,,ostatniego
białego papieża'',
siedziba papiestwa przeniosła się z Watykanu na tereny Wybrzeża
Kości Słoniowej. Później papież przez jakiś czas nie miał
stałej siedziby, aż w końcu nową stolicą papiestwa został
uświęcony krwią męczenników Nowy Jork. Przeciwko Stanom
Zjednoczonym Świata buntowali się Kurdowie i Hindusi, oraz pokojowo
protestujący Tybetańczycy. Państwo dążące do totalitarnej
władzy zniszczyło Ligę Rzeczy Niereklamowanych, na której czele
stał ,,Toby''
– Tobiasz Stone, późniejszy papież.
Większość
bohaterów powieści Abrama ma swych odpowiedników w powieści
Sienkiewicza. Należy tu wymienić takie postaci jak:
Szymon
O'Neil (odpowiednik Marka Winicjusza) – młody generał, który po
powrocie z Indii zakochał się w Angel Dickinson i pod jej wpływem
nie bez trudu został chrześcijaninem.
Petroniusz
– kreator mody związany z dworem prezydenta. Wylansował modę na
starożytny Rzym. Przyjaciel Szymona, nie przyjął chrztu. Po
prześladowaniach chrześcijan porzucił dwór prezydenta i razem ze
swą konkubiną Heleną (Eunice) wyruszył w podróż dookoła
świata. Jego
wcześniejsza kochanka, Chloe Lacosta była wzorowana na
Chryzostemis.
Angel
Dickinson (Ligia) – młoda, odważna i piękna chrześcijanka,
która kochała Szymona i przyczyniła się do jego nawrócenia.
Pracowała jako weterynarz, była aresztowana i wyrzucana z pracy za
publiczne robienie znaku krzyża. Uciekła z orgii w antycznym stylu
w pałacu prezydenta.
John
Garison III (Neron) – tak jak rzymski cesarz był próżny,
rozpustny i okrutny. Pod
wpływem filmu SF ,,Konkwiskador''
sztucznie
wywołał kryzys gospodarczy, za który obarczył winą chrześcijan,
których kazał ukrzyżować w Central Parku.
Anna
(Akte) – chrześcijanka, pierwsza żona prezydenta, matka
autystycznego chłopca. Prezydent skazał ją na śmierć za
wyznawanie chrześcijaństwa.
Nicole
Hetch (Popea) – druga żona prezydenta, kobieta rozpustna.
George
Pitagoras (Lukan?) - narzeczony prezydenta, szalony artysta, autor
koncepcji ,,narcyzmu
wyzwolonego'',
w ramach którego prezentował jako dzieła sztuki swoje narządy
wewnętrzne i odchody. Zajął
się oprawą artystyczną krzyżowania chrześcijan.
Dick
Straubot (Tygelin) – stał
na czele Urzędu Ochrony Konsumenta – odpowiednika gwardii
pretoriańskiej.
Rubria
– wróżbitka
z Bagdadu, która się nawróciła widząc męczeńską śmierć
chrześcijan. Jej pierwowzorem była westalka Rubria, kochanka
Nerona.
John
Smith alias Jan Kowalski (Chilon Chilonides) - Polak,
chrześcijanin, detektyw. Pomagał Szymonowi w poszukiwaniach Angel,
potem zaś wydawał chrześcijan prześladowcom. Nawrócił się
widząc męczeńską śmierć Tom
Bates (lekarza
Glaukosa),
który
wcześniej wybaczył mu nieumyślne zabicie jego żony nieprzebadanym
lekiem.
Brat
Krzysztof (Kryspus) – stał
na czele gminy nowojorskiej, człowiek surowy, widzący wszędzie
zło, przedkładał sprawiedliwość nad miłosierdzie.
Brat
Roger (św. Piotr Apostoł) – czarnoskóry
papież, przykładał dużą wagę do miłosierdzia. Po wystawie prac
Pitagorasa, wybrał Nowy Jork na siedzibę papiestwa. Choć miał
szansę się uratować, wybrał śmierć męczeńską.
Hugh
Boldy (Ursus) – aktor,
który nawrócił się po pobiciu przez młodocianych przestępców i
został ochroniarzem brata Rogera.
W
powieści najbardziej spodobała mi się pochwała Bożego
miłosierdzia, pokazanie, że chrześcijaństwo jest piękne i daje
szczęście, wspaniała, choć nieco smutna historia miłości
Szymona i Angel, potępienie chciwości, oraz to, że chrześcijaństwo
na koniec zwyciężyło. Jako Polak jestem dumny, że tak wspaniałe
dzieło zostało napisane w moim języku ojczystym.