piątek, 3 marca 2023

Wolin

 

,,Stara legenda głosi, że dawno temu nad Zalewem Odrzańskim leżało piękne i bogate miasto Wineta, które założył Wenta – przybysz z dalekich nadbałtyckich puszcz. To właśnie imieniem jednego z jego synów nazwano wyspę Wolin. Bogactwa Winety skusiły wrogów do napaści. Jednak mieszkańcy, którzy woleli zginąć, niż żyć w niewoli, przywołali falę sztormową i zatopili miasto. Podobno piękna przyroda i malowniczy krajobraz wyspy są pozostałościami dawnej świetności Winety’’ - ,,Pod skrzydłami bielika’’ [w]: ,,Zwierzaki nr 1 (85), styczeń 1999’’


,,Jomsborg (Jóm) – wikingowie z Jómu. Nazwa Jóm pojawia się na określenie wyspy i grodu Wolin u ujścia Odry u Adama z Bremy oraz w wierszach skaldów i sagach skandynawskich, jest zapewne germańska bądź, jak przypuszcza G. Labuda, bałtyjska; niektórzy wywodzili ją także ze słowiańskiego. Forma Jomsborg pojawia się dopiero pod koniec XII wieku. Sagi skandynawskie XII i XIII w. lokalizują w Jomsborgu osadę (‘kosz’) wikingów skandynawskich, ‘wikingów z Jómu’ (Jómswikingowie). [...]’’ - Jerzy Strzelczyk ,,Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian’’




Wielokrotnie odwiedzałem zachodniopomorską wyspę Wolin (starokrasne: Jumme, runwirskie: Volin). Byłem w Międzyzdrojach (starokrasne: Intercrinix, runwirskie: Mida Krinica), w Wolińskim Parku Narodowym (widziałem żubry, dziki, jelenie, sarny i ślepego bielika Juranda), w Wisełce (starokrasne: Visanka, runwirskie: Visełka), oraz dwukrotnie na Festiwalu Słowian i Wikingów 1.



W gimnazjum czytałem książkę popularnonaukową Kazimierza Błahija ,,Ostatnia tajemnica zatopionych bogów’’. Opowiadała ona o związanych z dawnym Wolinem, legendach Winety i Jomsborga, w tym min. o ich wykorzystywaniu przez propagandę nazistowską.




Wyspa Wolin odgrywa również ważną rolę w tworzonej przeze mnie mitologii slawianistycznej. W erze dziesiątej na Wolinie, Jarowit ulepił ze strzałki pioruna Novalsa i Aivalsę, pierwszą parę ludzi (odpowiednik Adama i Ewy). W erze jedenastej Wolin należał do Królestwa Aplanu. Mieściły się na nim siedziby chąsiebników (piratów) walczących przeciwko królowej Tatrze. W erze dwunastej wyspą władał król Barnim Maczuga, przez Arabów nazywany Madżakiem. Posiadał okręt ,,Dar Juraty’’, którym zabrał sierotkę Aredvi Milovanę w podróż na Szetlandy. Istniała wówczas również Vineta, wspaniały gród wzniesiony przez słowiańskiego bohatera Wentę na grzbiecie Wyspożółwia. Po zatonięciu Vinety, Wolin znalazł się w granicach pierwszego imperium sarmackiego, Państwa Samona, jego następcy Kilitina – Celta i jego córki Silen Rydómiel. W erze trzynastej Wolin wszedł w skład Królestwa Analapii, założonego przez Lecha I Dalmackiego.



                            Śniło mi się, że:


- na wyspie Wolin spotkałem leśniczego, który zamienił się w potwora podobnego do wyraka; obudziłem się z krzykiem, a Mama myślała, że czytam za dużo fantastyki (było to na studiach, w noc po tym jak zaliczyłem kolejny rok i uczciłem to zjedzeniem masy przysmaków; chińszczyzny i słodyczy),

- spędzałem wakacje na wyspie Wolin, będącej duchową stolicą całej współczesnej Słowiańszczyzny, do przebywających tam ludzi mówiłem po starokrasnemu, że jestem zimorodkiem, a jakaś dziewczyna powiedziała mi, że ks. Posacki oprócz demonologii, zajmuje się też ogrodnictwem i twierdzi, że należy łączyć lasy z ogrodami, aby jedne i drugie były piękniejsze.



1 Odsyłam do posta: ,,Festiwal Słowian i Wikingów’’.