Lokalni bogowie Egiptu

,,Andżti - bóg pasterz z rejonu dolnoegipskiego miasta Dżedu, uważany za jedną z form Ozyrysa.

Anat - zachodniosemicka bogini, adoptowana wraz z Astarte do egipskiego panteonu w czasach Ramessydów jako patronka wojny i strażniczka osoby króla. Uważana była za córkę Re i małżonkę Setha. Ośrodkiem jej kultu w Egipcie było Pi - Ramzes.

Anuket - antropomorficzna bogini katarakt nilowych, żona Chnuma, czczona na wyspie Elefantynie.

Astarte - zachodniosemicka bogini czczona w Pi - Ramzes, we wschodniej części Delty. Utożsamiana z Hathor.

Asz - męskie bóstwo importowane z Libii, czczone w zachodniej Delcie Nilu. W ikonografii przedstawiany jako mężczyzna z głową sokoła lub fantastycznego zwierzęcia Setha.

Bata - byczokształtny, zmartwychwstający bóg z Kasa (gr. Kynopolis) w Górnym Egipcie.

Benebdżed - ('Dusza Pana Dżedu') lokalna forma wszechogarniającego Boga - Stwórcy. Czczony w Sebennytos, w Delcie Nilu. Przedstawiany początkowo w postaci barana, a następnie kozła. Jego posągi mogły być pierwowzorem ikonografii Bafometa.

Chonsu ('Wędrowiec') - bóg księżyca, czczony w Tebach jako syn Amona i Mut; identyfikowany z Thotem i z innym lokalnym bóstwem lunarnym o imieniu Jah.

Chentiamentu ('Pierwszy z Zachodnich')  - psiokształtny bóg sepulkralny, czczony w Abydos, utożsamiany początkowo z Uepuauetem i Anubisem, a ostatecznie, od czasów XI dynastii, z Ozyrysem.

Harpre  ('Horus Słońce') - odmiana Horusa, czczona w Hermonthis, gdzie występuje jako syn Montu i bogini Rittaui.

Hatmehit ('Rybi Zamek') - antropomorficzna bogini czczona w Delcie Nilu, w mieście Mendes. W ikonografii jej desygnatem jest noszona na głowie ryba. 

Maches - bóg o głowie lwa, czczony w Latopolis, uważany tam za syna Bastet.

Meretseger ('Kochająca milczenie') - bogini - góra strzegąca wiecznego spoczynku nekropolii w zachodnich Tebach; czczona szczególnie w czasach XIX i XX dynastii. Przedstawiano ją w postaci węża z głową kobiety ozdobioną rogami i tarczą słoneczną lub jako leżącą lwicę z głową węża. Była ona nie tylko strażniczką cmentarza, lecz także opiekunką całej służby sepulkralnej w Deir el - Medina (rzemieślników i kapłanów), dbając o ich zdrowie i dobrobyt.

Menhit - bogini wojowniczka z Latopolis, identyfikowana z Tefnut.

Montu (eg. Mntw - 'Dziki') - sokologłowy bóg wojny, z głównym ośrodkiem kultu w Hermonthis (Juni), w okręgu tebańskim. W mitologii uważany za syna Re, którego chronił swą niezawodną włócznią. Jego ziemskim wcieleniem był czarny byk z białą pręgą, którego Grecy nazywali Buchisem. 

Mut ('Matka') - sępokształtna bogini czczona w Tebach jako małżonka Amona i matka Chonsu. Często ukazywana jest jako kobieta w nakryciu głowy w formie sępa, jakie nosiły królowe. Identyfikowano ją z: Amaunet, Bastet, Sakhmet i Uadżet,

Nebtuu ('Pani Pól') - lokalna lwiokształtna bogini zbóż czczona w Latopolis.

Nehmet Auai - strażniczka prawa, czczona w Hermopolis jako żona Thota.

Onuris (eg. Anhur) - bóg wojownik z okolic This, czczony w Abydos. Identyfikowany z Szu lub z Horusem.

Pachet - lwiokształtna bogini rejonu Beni Hasasan w Górnym Egipcie. Uważana za postać Tefnut i Sekhmet. 

Ruti - bliźniacze lwiokształtne bóstwa z Leontopolis, identyfikowane z Szu i Tefnut.

Satis - bogini katarakt nilowych. Uważana na Elefantynie za drugą żonę Chnuma. 

Selket - bogini skorpion z głową kobiety, opiekunka zabalsamowanych wnętrzności, czczona w zachodnich Tebach (w Deir el - Bahari).

Sepa - opiekuńczy bóg w postaci stonogi. Czczony w Heliopolis (Junu).

Sokaris - lokalny bóg umarłych, patron wielkiej nekropolii memfickiej w Sakkarze, identyfikowany z Ptahem i z Ozyrysem.

Somtus - lokalny zjednoczyciel obu krajów, czczony w Herakleopolis, identyfikowany z Horusem.

Sobek - krokodylokształtny bóg wód życiodajnych, czczony w Fajum i Ombos, gdzie uchodził za syna Neith. 

Sopdu - sokolokształtny bóg obcego pochodzenia, czczony we wschodniej Delcie, identyfikowany z Horusem.

Uaset - bogini okręgu tebańskiego.

Unut - bogini zajęczyca, czczona w Hermopolis.

Upuat ('Otwierający Drogi') - lokalny bóg - wilk z Assiut. Ważny uczestnik misterium Ozyrysa w Abydos.

Zenenet - lokalna bogini czczona w Hermonthis; desygnat - zwinięta spirala na głowie'' - Wiesław Bator ,,Religia starożytnego Egiptu''

Mitologia syberyjska

,,Postać tygrysa jest najmocniejszym spoiwem wschodniosyberyjskich mitów i kultów, występując tam jako ‘zwierz – człowiek’, ‘zwierz – władca’, demoniczny bóg o rozmaitych imionach: u jednych ludów – Luwan, u innych Burchan’’ - Andrzej Trepka ,,Król tasmańskich stepów i inne opowieści z życia ludzi i zwierząt’’

W dzieciństwie Syberia kojarzyła mi się z mrozem, tygrysami i zesłaniami. Jako gimnazjalista przeczytałem książkę Sławoja Szynkiewicz ,,Herosi tajgi’’ poświęconą wierzeniom Jakutów (wywarła ona duży wpływ na moją powieść fantasy ,,Tatra. Suplement’’, którą zamierzam wydać w tym roku ;). Po studiach sięgnąłem po ,,Wierzenia ludów Północy’’ napisane przez sowieckiego autora Arkadiusza Anisimowa.

W wierzeniach rdzennych ludów Syberii ważną rolę odgrywają plejstoceńskie trąbowce – mamuty, których ciała do dziś są znajdowane zakonserwowane w wiecznej zmarzlinie.

,,Zdaniem Jukagirów, mamuta stworzyła Istota Najwyższa w chwili nierozwagi lub alkoholowego oszołomienia. Zwierz nie pasował swym ogromem do wielkości Ziemi i jej zasobów. Planeta nie była zdolna, ani wyżywić plemienia mamutów, ani nawet unosić ich na swym grzbiecie. Trawy i zioła nie mogły zaspokoić żarłoczności mamutów, które za pomocą swych potężnych ciosów zaczęły wyrywać całe pnie wraz z gałęziami. W krótkim czasie wykarczowały całkowicie lasy Dalekiej Północy; tak powstała tundra.
Na początku były same równiny. Stąpając po nich ciężko potwór wyżłobił najpierw wąwozy, którymi popłynęły rzeki, a potem jeszcze bardziej rozorał teren, stwarzając łańcuchy górskie i przepaści. Rozgniatał grunt, aż powstały bagna, potem zapadał w nie i zamarzał zimą, by odkopany po tysiącleciach, darzyć człowieka swymi ciosami i swoim mięsem.
W wierzeniach Lapończyków oraz syberyjskich plemion znad brzegów Morza Arktycznego wygląda to jeszcze ciekawiej. Włochaty olbrzym – porównywany z wielorybem, kretem, smokiem, także ze szczurem, lub innym gryzoniem, zależnie od regionu – żyje pod ziemią, bo tam jest jego jedyna, odwieczna ojczyzna. Eskimosi Czekluk z radzieckich wybrzeży Cieśniny Beringa nazywają go kilu kpuk, czyli wieloryb kilu. Walczył on o przywództwa na morzach z potworem aglu, aż przepędzony na ląd zapadł się pod własnym ciężarem głęboko w ziemię. Tam drąży tunele, używając ciosów, które zsuwają się i rozsuwają jak nożyce. Te jego wędrówki powodują trzęsienia ziemi.
Wśród Jukagirów, którym Rosjanie kazali przyjąć prawosławie, ta legenda przybrała nową postać. Zapraszając do arki po parze zwierząt każdego gatunku, Noe nie chciał pominąć mamutów. Ledwie jednak to zwierzę postawiło nogę na pokładzie, arka przechyliła się niebezpiecznie. Nie mając innego wyjścia, biblijny patriarcha odpłynął, zostawiając wielkie trąbowce na pastwę żywiołów’’ - Andrzej Trepka ,,Król tasmańskich stepów i inne opowieści z życia ludzi i zwierząt’’

W mojej mitologii Kipuk Kilu, władca Oceanu Białopolskiego, miał postać fiszbinowego wieloryba z ciosami i przednimi nogami mamuta. Pokonany przez morskiego smoka Aglu, został wygnany na ląd, gdzie pod wpływem swego ciężaru zapadł się w ziemi. Jego córką była mamucica Dudinka nosząca różową kokardę na ogonie, której słuchały wszystkie stada mamutów w Białopolsce. W erze jedenastej Kipuk Kilu odzyskał władzę nad oceanem dzięki pomocy Juraty.

W mitologii jakuckiej występuje bogini bydła zwana Panią Krowiarką (w mojej drugiej powieści o królowej Tatrze była żoną Ayałakaya; króla jeziora Nordlin w Białopolsce i matką zmiennokształtnych sióstr Szyłki i Nerki).

Jakuci wyobrażali sobie demony ospy pod postacią młodych dziewcząt w rosyjskich strojach ludowych. Istoty te zainspirowały mnie do wymyślenia rasy pań białopolskich.

W polskiej fantasy istnieje bardzo dobra, zainspirowana wierzeniami jakuckimi powieść Mai Lidii Kossakowskiej ,,Ruda Sfora’’.