poniedziałek, 17 marca 2014

Astrologia



,, […] Lew, którego właśnie stworzyłem, mógł się przyśnić w nocy. Ogromne bydlę o wrednym wyrazie pyska patrzyło, jakby chciało rozszarpać widza. Strzelec też nie był lepszy. Umięśniony byczek o gębie dresiarza przyozdobionej krzywym uśmieszkiem, wyglądał raczej na kłusownika napinającego łuk. Baran sprawiał wrażenie rozjuszonego. Rysunek Bliźniąt ucieszyłby każdego wroga braci Kaczyńskich. […]. W blasku żarówki wszystkie sportretowane postaci wydały się jeszcze gorsze, jakby dogłębnie skażone złem i cynizmem'' – Andrzej Pilipiuk ,,Poddasze'' [w]: ,,Rzeźnik drzew''.



Astrologia (grec. ,,nauka o gwiazdach'') jest szkodliwym zabobonem, polegającym na wróżeniu z gwiazd i planet, mającym swe korzenie w starożytnej astrolatrii (kulcie ciał niebieskich jako bóstw, lub ich siedzib). Opiera się na wiedzy starożytnych znających siedem planet: Wenus, Merkurego, Marsa, Jowisza i Saturna, oraz przez długi czas zaliczane do planet Słońce i Księżyc, a także w 12 znaków Zodiaku (,,Zwierzyńca''). Astrologia dzieli niebo na 12 ,,domów'' należących do znaków Zodiaku (określenie egipskie, Arabowie mówili tu o ,,wieżach''), w których mają przebywać poszczególne planety i wywierać wpływ na ludzkie losy za pomocą substancji zwanych ,,fluidami''. Każdemu człowiekowi przysługuje własny znak Zodiaku (notabene Zodiak chiński różni się od tego znanego w Europie, istnieje też drzewny horoskop celtycki i zwierzęcy horoskop indiański).



Astrologię praktykowali już Sumerowie, a także inne ludy Mezopotamii (w starożytności etnonim Chaldejczyk był synonimem astrologa), Egipcjanie, Persowie, Hindusi, Chińczycy (chińskie znaki Zodiaku to szczur, wół, tygrys, królik, smok, wąż, koń, baran, małpa, kogut, pies, świnia), Grecy (starożytny, grecki Zodiak to: lew, byk, baran, koziorożec, ryby, rak – na cześć raka zabitego przez Heraklesa w czasie walki z hydrą, skorpion, panna, bliźnięta – na cześć Dioskurów, czyli Kastora i Polluksa, strzelec, wodnik i waga – ta ostatnia nosiła grecką nazwę ,,Chelai'', czyli ,,Pazury Skorpiona''), Rzymianie, Żydzi (pokazano to na antysemickim, niemieckim filmie ,,Żyd Süss''1, ponadto słynny Nostradamus był z pochodzenia Żydem), Arabowie, Turcy, Aztekowie (aztecki Zodiak to: trzcina, trawa, małpa, pies, woda, królik, jeleń, trupia czaszka, wąż, jaszczurka, dom, wiatr, krokodyl, kwiat, deszcz, nóż kamienny, ruch, sęp, orzeł, jaguar), Majowie i Inkowie. W średniowiecznej Europie astrologia zadomowiła się w wiekach XIV – XV. Katedry astrologii istniały na uniwersytetach w Padwie i Bolonii. Wywarła wpływ na dawną medycynę – tzw. astromatematyka polegała na przypisywaniu ciałom niebieskim i części ciała ludzkiego. W pewne dni lekarz nie mógł nawet dotknąć chorego. Za naukę przestano ją uważać w XVII wieku (podobnie jak alchemię).




Wśród znanych astrologów byli: Sargon I (napisał pierwsze dzieło astrologiczne przechowywane w bibliotece asyryjskiego króla Assurbanipala), Takucjusz Firmanus, Marek Maniliusz, Maternus Firmicus (w IV wieku n. e. napisał 8 ksiąg o astrologii), Abu Maskar z Bath w Chorossanie, Mikołaj Kopernik (,,Nauka, którą jedni zwą astrologią, inni astronomią, a wielu spośród starożytnych szczytem matematyki'' - ,,O obrotach ciał niebieskich''), Melanchton, Galileusz, Tycho de Brahe (duński astronom, który napisał dzieło ,,Apologia Astrologiae''), Nostradamus (nadworny astrolog królowej Francji, Katarzyny Medycejskiej), John Dee (nadworny astrolog królowej angielskiej Elżbiety I; Michael Moorcock odmalował go w powieści fantasy ,,Gloriana''), Johann Kepler (ułożył horoskop dla księcia Wallensteina), twórca antropozofii Rudolf Steiner (żyjąc w XX wieku błędnie uważał astrologię za naukę) i Greta Bauman – Jung, córka samego Carla Gustava Junga, który również cenił astrologię (dziwi się teraz Czytelnik, dlaczego o. Posacki tak nieprzychylnie ocenia Junga?).



Przeciwko astrologii był rzymski mówca Cyceron, poeta Horacy, cesarze Klaudiusz, Witteliusz i Wespazjan. Już w VI wieku p. n. e. w Indiach uznano astrologię za nieczystą. Wśród przeciwników astrologii rej wiodą chrześcijanie, opierający się na ,,Biblii''. Można tu wymienić takie nazwiska jak: ,, […] Tacjan, Tertulian, Hipolit Rzymski, Minucjusz Feliks, Grzegorz z Nysy, Izydor z Peluzjum, Nemezjusz z Emesy, Hieronim, Orozjusz, Augustyn, Prosper z Akwitanii, Izydor z Sewilli, Papież Leon I Wielki, synod w Toledo (447), synod w Bradze (563), sobór w Konstancji (1415), papież Pius II, sobór Trydencki (1546), papież Innocenty X (1653), papież Leon XIII (1888)'' - ,,Astrologia'' [w]: ,,Encyklopedia zjawisk XXI wieku OKIEM'', a także budzący wiele kontrowersji zakonnik Girolamo Savonarola. Jeśli to Czytelnika nie przekonuje, przypomnę, że przeciwnikiem astrologii był też wybitny twórca horrorów H. P. Lovecraft; wielki miłośnik astronomii, notabene ateista, przez o. Posackiego oskarżany o promowanie okultyzmu, który na łamach gazety prowadził zaciętą i zwycięską polemikę z astrologiem.


Wysuwane pod adresem astrologii poważne zastrzeżenia są zarówno natury religijnej, jak też naukowej. Należy tu wymienić posługiwanie się przez astrologów nieaktualnymi danymi astronomicznymi (np. według astrologów Słońce przebywa w znaku Lwa od 23 lipca do 23 sierpnia, podczas gdy naprawdę przebywa od 11 sierpnia do 16 września, a ponadto astronomowie odkryli … trzynasty znak Zodiaku – Wężownika, w którym Słońce przebywa od 30 listopada do 17 grudnia). Astrolodzy w swoich obliczeniach odwołują się czasem do nieistniejących planet z wierzeń ezoterycznych. Św. Augustyn w ,,Wyznaniach'' krytykując astrologię powołał się na przykład biblijnych braci Jakuba i Ezawa, którzy teoretycznie powinni mieć taki sam horoskop, jako urodzeni jednocześnie, a jednak ich lody potoczyły się inaczej (w astrologii zły jest ten determinizm, negujący wolność człowieka; sam wolę wierzyć w Jezusa, który umarł za mnie na krzyżu, niż w ,,Saturna karzącego bez powodu''!). Wreszcie szeroko rozreklamowane przepowiednie (,,centurie'') Nostradamusa, który rzekomo żyjąc w XVI wieku miał wiedzieć co się wydarzy w wieku XX są bardzo wieloznaczne (przykładowo słynny ,,czarny papież'' to może być zarówno czarnoskóry papież, zły papież, generał zakonu jezuitów – najbardziej prawdopodobne i przywódca satanistów). Przykładowo słynna przepowiednia odnoszona zwykle do śmierci króla Francji Henryka II w turnieju, z większym prawdopodobieństwem odnosi się do śmierci św. Tomasza Morusa (na podstawie: ,,parafiajanow.pl'' – art. ,,Proroctwa Nostradamusa''). Ponadto w czasie II wojny światowej nazistowska propaganda traktowała to ,,proroctwo'' jako zapowiedź klęski Wielkiej Brytanii.


Jaką rolę odgrywa astronomia i astrolatria w fantasy? Harmachis, prawowity potomek faraonów przybył na dwór Kleopatry podając się za astrologa (Henry Rider Haggard ,,Kleopatra''). Clark Ashton Smith w opowiadaniu ,,Ostatni hieroglif'' przedstawia wędrówkę astrologa Nushaina z krainy zwanej Zothique razem z ,,czarnuchem'' Mouzdą i psem Ansarathem (imię psa wywodzi się od nazwy gwiazdy Syriusz). Na Patriarszych Prudach, Woland przepowiedział rodzaj śmierci Berlioza za pomocą astrologii. Narnijskie gwiazdy były żyjącymi istotami (jedna z nich, córka gwiazdy Ramandu, została żoną króla Kaspiana X i matką jego syna Rilliana). Nawiązująca do ,,Opowieści z Narnii'' powieść ,,Gwiezdny pył'' Neila Gaimana opowiada o miłości człowieka Tristana Thorn'a i spadłej z nieba gwiazdy Yvoine. W lesie otaczającym Hogward żyły centaury – astrolodzy. Nawrócony czarownik Gordoneo żartował: ,,Kupujcie horoskopy, jest w nich bzdur na kopy […]'' -  (Małgorzata Nawrocka ,,Anhar''), zaś Jakub Wędrowycz napisał horoskop będący w istocie satyrą na astrologię.


W mojej mitologii podstawy astrologii stworzyła żyjąca w erze dziewiątej królowa – czarownica Malkieš Lysarayata (wyłożyła je w dziele ,,Horoskop''). Wielkim zwolennikiem astrologii był Kościej I Nieśmiertelny, który z każdej ulic stołecznego Presnau nadał nazwę na cześć jednego znaku Zodiaku (jego pałac mieścił się na Placu Ryb). W fantazji o Ordanie z Brustaborga, największy bohater Wenedów był na zaziemskiej wyspie Zodiak – Sodiacja. Zamieszkiwały ją Znaki Zodiaku, których królową była Virgo Astreia – znak Panny.



Śnił mi się John Dee, oraz jakaś kobieta, która zabiła swoje nienarodzone dziecko, lecz nie pamiętam co robili.


1 W związku z fascynacją nazistów okultyzmem chciałoby się to skomentować: ,,Przyganiał kocioł garnkowi, a sam smoli''