Olga
Borisowna Lepieszynska (1871 – 1963) – urodzona w Permie sowiecka
rewolucjonistka i biolog, była fanatyczną komunistką, już w
młodości silnie skonfliktowaną ze swą matką, właścicielką
kopalni. Znała osobiście Włodzimierza Lenina (1870 – 1924),
którym była zafascynowana. W latach 1910 – 1915 odbyła studia
medyczne w Moskwie, ponoć ukończone ze złotym medalem.
Zasłynęła
jako twórczyni pseudonaukowej teorii substancji żywej –
bezkształtnej materii, z której miały się wyłaniać komórki.
Oznaczało to zanegowanie ustaleń Rudolfa Virchowa (1821 – 1902)
głoszącego, że komórka może powstać wyłącznie z już
istniejącej komórki i cofało ,,przodującą
naukę radziecką’’
do XIX wieku. Idea substancji żywej zrodziła się w wyniku
przeniesienia założeń marksizmu na grunt biologii. Potwierdzać
miała je niedokładna obserwacja pod mikroskopem kurzego jaja i
ziarenka kawioru. Swoje tezy Lepieszynska wyłożyła w książce
,,Tworzenie się komórek
z substancji żywej oraz rola substancji żywej w organizmie’’.
Ustawicznie mieszając naukę z polityką, swoich oponentów uznawała
za wrogów klasowych i nie
wahała się ich zastraszać.
Cieszyła się protekcją bardziej znanego obecnie pseudonaukowca –
Trofima Łysenki (1898 – 1976)1
, jak również Józefa Stalina (1878 – 1953). Wiara
w substancję żywą była odgórnie narzucana w ZSRR i krajach
satelickich (w tym w PRL – u). Tylko nieliczni uczeni mieli odwagę
sprzeciwić się Lepieszynskiej jak owych 13 biologów, którzy
opublikowali swe votum separatum w ,,Medycznym
Robotniku’’ z lipca
1948 r.
Po
śmierci Stalina w 1953 r. Lepieszynska utraciła protekcję władz
państwowych. Pod koniec życia zajęła się głoszeniem innego
pseudonaukowego poglądu, że jakoby soda wsypana do kąpieli
odmładza. Wyznawców tego ostatniego poglądu niestety nie brakuje
do dzisiaj :(.
1
Odsyłam do posta: ,,Łysenkizm’’.
