Napoleon Bonaparte

,, […] U nas w pułku gadano, jak szli na Francuza,

Że Bonapart czarował; no, tak i Suwarów

Czarował; tak były czary przeciw czarów.

Raz w bitwie, gdzie podział się? szukać Bonaparta;

A on zmienił się w lisa, tak Suwarów w charta;

Tak Bonaparte znowu w kota się przerzuca,

Dalej drzeć pazurami, a Suwarów w kuca [...]’’

- Adam Mickiewicz ,,Pan Tadeusz’’

Napoleon I Bonaparte (1769 – 1821) – cesarz Francuzów, wybitny wódz i twórca imperium od dawna wywoływał żywe spory. Polacy jako jedyni śpiewają o nim w swoim hymnie (,,Dał nam przykład Bonaparte jak zwyciężać mamy’’). Na przestrzeni wieków z powodu ustanowienia Księstwa Warszawskiego budził podziw cytowanego powyżej Adama Mickiewicza (1798 – 1855), Józefa Piłsudskiego (1867 – 1935), w naszych czasach zaś – Waldemara Łysiaka. ¹

Inni z kolei (zwłaszcza na Zachodzie i w Rosji) oceniają go diametralnie inaczej – wręcz jako prekursora Hitlera (prowadził liczne wojny, w których zginęło wielu ludzi, przywrócił niewolnictwo na Haiti). Wśród jego wrogów nie brakowało i takich, którzy wręcz utożsamiali go z apokaliptycznym Antychrystem wykorzystując podobieństwo imion Napoleon i Apolyon.

W polskich wierzeniach ludowych Napoleon był potężnym czarodziejem powołującym do życia niezliczonych żołnierzy ze … słomy, zaś przed fatalnym w skutkach atakiem na Rosję miał chełpić się przed księciem Józefem Poniatowskim, że jest ,,powinowatym Boga’’. ² W jego armii walczył polski diabeł Wachmistrz Boruta, który nieraz ratował życie cesarzowi i wziął udział w ataku na Moskwę. ³

Francuski matematyk Jean Baptiste Peres (1752 – 1840) napisał książkę ,,Dlaczego nie było Napoleona, czyli wielka omyłka, źródło nieskończonej ilości błędów, które należy poprawić w historii XIX wieku’’. Dowodził w niej, że Napoleon jako postać historyczna nigdy nie istniał, zaś wszystkie relacje o nim stanowiły jedynie mitologiczne alegorie (sic!). ⁴

W literaturze fantasy Napoleon pojawia się w ,,Wyspie Pingwinów’’ Anatola France’a (pod imieniem Trinco)⁵ oraz w cyklu ,,Opowieści o Alvinie Stwórcy’’ Orsona Scotta Carda.

Śniło mi się, że w szczecińskim Parku Nadratowskiego spotkałem Napoleona i chińskiego cesarza.

1 Zainteresowanych jego twórczością odsyłam do posta: ,,Polaków dzieje bajeczne’’.

2 Odsyłam do świetnej książki Janiny Hajduk – Nijakowskiej ,,Nie wszystko bajka’’.

3 Odsyłam do ,,Encyklopedii demonów’’ Barbary i Adama Podgórskich.

4 Odsyłam do posta: ,,Napoleon Bonaparte jako postać mityczna’’.

5 Odsyłam do posta: ,,Wyspa Pingwinów’’.