Pszczoły

Pszczoły są owadami z grupy żądłówek, tak jak osy i trzmiele. Żyją na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy.

Ich najlepiej znanym przedstawicielem jest pszczoła miodna. Jej chitynowa okrywa ma ostrzegawcze ubarwienie czarno – żółte w zgaszonym odcieniu. Ciało ma zarys elipsy. Tułów jest pokryty chitynowym ,,włosiem'' jak u trzmieli. W odwłoku jest ukryte żądło służące do obrony przed drapieżnikami. Użądlenie naszej pszczoły miodnej jest bolesne, ale śmiertelnie żądlą tylko jej amerykańsko – afrykańskie krewniaczki, chyba, że ktoś jest uczulony. W odróżnieniu od os i trzmieli, ginie po żądleniu zwierząt stałocieplnych, ponieważ żądło pszczele jest zakończone zadziorami. Głównymi wrogami pszczół są żołny, trzmielojady, ich populację pustoszy również czerwonka pełzakowata. Pszczoły żyją w gniazdach zakładanych w dziuplach drzew (barcie) i ulach (ul ,,współczesny'' został skonstruowany w Rosji w XVIII wieku). W ,,Biblii'' czytamy, że założyły barć w lwich trzewiach, co zainspirowało Samsona do ułożenia zagadki: ,,Z tego co pożera i jest mocny, wyszło to co się spożywa i jest słodkie''. Pszczele społeczeństwo dzieli się na kasty:

- królowa: najważniejsza samica w ulu, służy celom reprodukcji,

- robotnice: sterylne samice, pracujące nad rozwojem ula i broniące go,

- larwy – z nich powstaną nowe pszczoły

- trutnie – samce żyjące tylko po to, aby zapładniać królową; po spełnieniu zadania są wyganiane z ula i giną z głodu.

Są roślinożerne. Żywią się nektarem i karmią nim larwy. Z pyłku produkują miód stanowiący rezerwę pokarmową na zimę. Cenią go również ludzie, a oprócz miodu: pszczele mleczko i pszczeli jad używany do celów leczniczych. W Wielkiej Brytanii jedzono larwy pszczół i os zapiekane w miodzie. W przyrodzie odgrywają niebagatelną rolę w zapylaniu roślin kwiatowych. Wiele danych z życia pszczół zgromadził polski ksiądz Jan Dzierżoń żyjący w XIX wieku.

Oprócz pszczoły miodnej żyje jeszcze wiele innych gatunków pszczół. Pszczoła japońska, bardzo podobna do pszczoły miodnej, ma ciekawy zwyczaj obrony ula przed osami. Robotnice obsiadają osę i grzejąc swymi ciałami zabijają ją. Sprytny sposób oszczędzania żądła!

Niektóre pszczoły prowadzą samotny tryb życia. Należy do nich miesierka. Kształtem przypomina nieco trzmiela. Ubarwiona brązowo. Jej sposób opieki nad potomstwem opisał René Réaumur. Samica miesierki grzebie w piasku walcowaty tunel i wkłada do niego osłonki wycięte z liści róż, podobne do naparstków i wkłada do nich jaja. Larwy karmione są papką z pyłku i nektaru kwiatowego. W odróżnieniu od pszczoły miodnej, miesierka zanosi go we wgłębieniach na brzusznej stronie odwłoka, utworzonych ze sztywnych wyrostków chitynowych (pszczoła miodna zbiera go do wgłębień stawów zwanych ,,koszyczkami''. Są one przezroczyste i gdy pyłek jest kolorowy, pszczoła wygląda jakby była w kolorowych spodenkach).

Ciekawe miejsce do reprodukcji wybiera zadrzechnia. Można ją rozpoznać po ciemnym ubarwieniu chitynowej pokrywy i głośnym buczeniu. Gnieździ się w drewnie, drążąc w nim wielopiętrową jamę lęgową. Opiekuje się larwami i karmi je pyłkiem.

Inną samotną pszczołą jest pszczolinka. Przypomina trzmiela, a ciało ma pokryte grubym, chitynowym ,,włosiem'' koloru płowego. Usypuje piramidki z piasku i umieszcza w nich jaja.

Smuklik jest podobny nieco do osy. Gniazda grzebie w piasku, a larwy karmi kulkami z pyłku.